وظیفه یک مسلمان بیدار چیست؟
توهین یک عمل غیر اخلاقی است که نه تنها ادیان الهی، بلکه وجدانهای بیدار انسانی هم آن را محکوم میکنند. در این میان، توهین به شخصیتهای مؤثر تاریخ، مذمومتر و نکوهیدهتر است.
توهین به نبی مکرم اسلام، کار ناشایستی است که نه تنها تازگی ندارد بلکه از زمان بعثت آن حضرت (عصر جاهلیت) آغاز شده و متأسفانه تا کنون (عصر تکنولوژی) ادامه دارد. در دوران حیات پیامبر، توهینهایی نسبت به ایشان انجام میگرفت که عمدتاً از طریق وحی و کلمات قرآنی پاسخ داده میشد(1) و امروزه نیز با توجه به همه ادعای پیشرفت و تکنولوژی و رعایت حقوق بشر و آزادی عقاید و مسایلی از این دست، مشاهده میکنیم که رسم دوران جاهلیت اول، در اذهان وجود دارد و به شخصیتی که بیشترین تأثیر را حتّی در پیشرفت امروز جهان غرب داشته است، توهین میکنند و متأسفانه علما و دانشمندان مکاتب و سران سازمانهای بینالمللی، نه تنها اظهار انزجار و تنفر نمیکنند بلکه با سکوت خود، مهر تأییدی بر این توهینها میزنند.
اما باید ببینیم «وظیفه یک مسلمان بیدار چیست؟» برای پاسخ به این پرسش لازم است ابتدا از خود بپرسیم «دلایل مخالفت و توهینها نسبت به پیامبر اسلام چیست؟» که با پاسخ به این پرسش، موضع بهتری را میتوان اتخاذ کرد.
به این نتیجه برسیم که آیا استفاده از سلاح نفت، در روزگار کنونی و موقعیت امت اسلامی، میتواند ابزار مخالفت مناسبی در سطح دولتها باشد یا خیر؟ یا اگر در سطح ملتها سخن گفته میشود، ببینیم که ملتها چگونه و با چه ترفند اثرگذاری میتوانند مخالفت خود را با این اقدامات شنیع ابراز کنند. مثلا آیا با تحریم کالاهای کشورهای توهینکننده میتوانند به اعتلای اسلام کمک کنند یا خیر؟
دلایل مخالفت و توهینها نسبت به پیامبر اسلام
مخالفت و توهین نسبت به پیامبر اسلام، دلایل مختلفی میتواند داشته باشد که جملگی آنها در «نادانی و ناتوانی» توهینکنندگان و حامیان آنها خلاصه میشود.
الف) موضع اسلام در برابر دنیای کافران
میتوان علت اصلی مخالفت کافران با اسلام را ایستادگی اسلام در برابر دنیای آنان دانست و ایشان برای بقای خود به عنوان ابرقدرتهای اقتصادی و سیاسی جهان به این اقدامات دست زدهاند. در حقیقت، علت اصلی مخالفت کافران و مشرکان با اسلام، دنیاطلبی آنان و پیروی از شهوات است.(2)
ب) درماندگی از بیداری مسلمانان
بیداری مسلمانان و سعی در بازیابی عزت از دست رفته خود که به سبب دورماندن از معارف اسلام ناب و قرآن کریم است، دنیای غرب را به شدت نگران کرده است که مبادا با دستیابی مسلمانان به اندیشههای ناب و متعالی مطرح شده در اسلام که نتیجه آن عزت و اوج مجدد اسلام خواهد بود، به دوران توحّش خود (قبل از رنسانس) بازگردند که این همان تفکر فرعونی(3) است.
ج) ترس از گسترش روزافزون اسلام و تحقق وعده الهی
وعده الهی در جهانگیری و فراگیری اسلام در پستهای حساس جهان، وعدهای تخلفناپذیر است(4) که با بیداری مسلمین و تلاش برای رسیدن به آن آرمان، دنیای غربیان را به مخاطره انداخته است. البته تبلیغات غربیان، علیه اسلام نیز پاسخی مخالف خواست آنان را به ایشان داده است و باعث شده تا آن دسته از مردم غرب که با اندیشهای سالم به سراغ اسلام میآیند به این دین مبین گرایش پیدا کنند. این عوامل سبب شده است که مزدوران، با قلم به مزدی خود، منفعلانه در برابر فعالیت اسلام و مسلمانان دست به اقداماتی توهینآمیز بزنند.
د) عجز در هماوردی با قرآن
تحدی و هماوردطلبی قرآن،(5) از دیرباز مخالفانی را برای این کتاب و معارف آن و سخنان تفسیری نبی اکرم اسلام، به وجود آورده است. این هماوردطلبی که نتیجه اطمینان قرآن به خودش است، باعث شده تا از زمان نزول قرآن تا کنون، برخی ابلهان و به تعبیر قرآن، «فاسقان»(6) از آنجا که نمیتوانند به این ادعای قرآن، پاسخ دهند، شبهاتی را مطرح میکنند تا بلکه بتوانند سدّی در برابر نشر معارف قرآن ایجاد کنند، در حالی که قرآن، پاسخ آنها را در زمان نزول داده است و آنها نمیدانند یا نمیخواهند بدانند. اما بالاخره جریان اسلام راه خود را خواهد رفت و کفهای روی آب را نابود خواهد کرد و خارهای مسیر را به کناری خواهد زد.(7)
نیروهای مسلمان باید که با انسجام و اتحاد، بتوانند نیروی خود را به رخ بکشند و حتی در صورت توانایی، سیستمی دفاعی برای خود تدارک ببینند که نمونه جدیدی از انواع دفاع باشد تا دشمن به راحتی نتواند نقشههای آنان را تشخیص دهد و برای مقابله با آن، از قبل طراحی کند.
د) آشکارشدن علایم آخرالزمان و نتیجه آن که همان ظهور منجی است.
با حمله آمریکا به عراق در پایان سال 1382، موجی از اسلامخواهی در جهان به راه افتاد، همزمان در بسیاری از مطبوعات کشورهای اسلامی این نکته مطرح شد که حمله آمریکا به عراق نیز یکی از علایم ظهور منجی عالم بشریت است و اصولاً آمریکا برای جلوگیری از این امر، به آمریکا حمله کرده است تا به مقابله با ظهور آن خورشید عالمتاب برخیزد. این نگرانی غربیان، کاملاً مشهود است و دلیل آن «ترسِ از دست دادن حکومت» است؛ که برای دنیاطلبان، این اقدامات، توجیهپذیر است.
وظایف عمومی مسلمانان
الف) مطالعه تاریخ اسلام و زندگانی پیامبر اسلام
یکی از مهمترین وظایف هر مسلمان، آشنایی با تاریخ صدر اسلام و زندگی پیامبرشان است. این که اصولاً مخالفان پیامبر اکرم، چه کسانی و با چه عقایدی بودند و از چه ابزاری برای مخالفت استفاده میکردند؟ پیامبر، در برابر توهینها، مشکلات و موانع چگونه ایستادگی مینمودند و چگونه نیروهای خود را در برابر آن جریانات، به کار میگرفتند؟
همچنین سیری در زندگانی معصومینِ همدوره پیامبر (امام علی و حضرت زهرا علیهماالسلام) و رفتار آنان در برابر مشکلات ایجاد شده برای پیامبر و مخالفتهای با آن حضرت، میتواند راهگشا باشد.
ضمن این که باید بدانیم یاران و پیروان نبی معظّم اسلام، چگونه برخورد میکردند؟ آیا در حضور و حتی در غیاب آن حضرت، به وظیفه خود در حمایت از ایشان، عمل میکردند؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، این عمل را چگونه انجام میدادند؟
این که پیامبر اسلام در دوران کنونی جهان، چه نقشی دارند، مسئله مهمی است که عدم آگاهی از آن ممکن است، دفاع ما را به ضربهای علیه اسلام، تبدیل کند. مسایلی از این دست، میتواند به ما کمک کند تا وظیفه خود را به درستی بشناسیم.
ب) آشنایی با ترفندهای دشمنان
در هر دورهای که مخالفت با پیامبر اکرم وجود داشته از ترفندهای مختص آن زمان استفاده شده است، ولی ابزار مشترک آنها، «هنر و تبلیغات» بوده است. این که در صدر اسلام، احادیثی جعلی در مورد شخصیت عظیم پیامبر ساختند تا عصمت او را خدشهدار کنند، و این که در سالهای پیشرفت بشر، با چاپ کتابهایی علیه پیامبر اسلام و قرآن،(8) گروهی را به انحراف انداختند، از کاریکاتور،(9) طنز، شعر و ادبیات،(10) نرمافزارهای رایانهای، سایتهای اینترنتی و ... بر ضد اندیشههای اسلامی استفاده میشود، همگی یک سرمنشأ دارد و آن استفاده نادرست از هنر و تبلیغ است.
مسلمانان، دستور دارند تا در هر مشکلی، برای فرج امام زمان خود دست به دعا بردارند؛ چرا که با ظهور آن حضرت، مشکلات مسلمین مرتفع میشود؛ و نیز نفس دعا برای تعجیل در فرج، انتظار و امید ایجاد میکند و انتظار و امید، دو وسیله برای مقابله با دشمنان و دشمنی ایشان است.
ج) زمانشناسی و موقعیتشناسی
ما در دورانی زندگی میکنیم که بُعد سیاسی اسلام پس از انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، برای جهانیان، بیش از پیش آشکار شده است. اسلامی که در عین مهربانی با یاران خود و افراد غیرمسلمان تحت تکفل خود، با مخالفان کینهای و کسانی که از هر کاری برای ضربهزدن به ریشه اسلام دریغ نمیکند، به شدت مبارزه و مقابله میکند،(11) زیرا اسلام ناب محمدی بر خلاف اسلام آمریکایی، دست دوستی به سمت هر کسی دراز نمیکند. اگر این فاکتور را در ابراز مخالفت نادیده بگیریم، در واقع با هدف اصلی مخالفان امروز اسلام، آشنا نشدهایم و با انکار آن، سخنان دشمنان را در «جدایی دین از سیاست» تایید کردهایم.
د) تدبیر و اقدام متناسب با موقعیت زمانی و مکانی و میزان مخالفت
با آشنایی با مسایل فوقالذکر، میتوانیم با کمک اندیشمندان و علما، به یک جمعبندی کلی رسید که چه کسی، چگونه اقدامی را انجام دهد؟ مثلا اگر در سطح دولتها بحث میشود، به این نتیجه برسیم که آیا استفاده از سلاح نفت، در روزگار کنونی و موقعیت امت اسلامی، میتواند ابزار مخالفت مناسبی در سطح دولتها باشد یا خیر؟ یا اگر در سطح ملتها سخن گفته میشود، ببینیم که ملتها چگونه و با چه ترفند اثرگذاری میتوانند مخالفت خود را با این اقدامات شنیع ابراز کنند. مثلا آیا با تحریم کالاهای کشورهای توهینکننده میتوانند به اعتلای اسلام کمک کنند یا خیر؟ (12)
ه) اطاعت از علما(13) و ولی فقیه
یکی از وظایف مسلمانان، در هر زمان و در هر زمینهای، اطاعت از علمای دین و ولی فقیه است که البته اطاعت از ولی فقیه بر تمام فقیهان نیز واجب است. پس عموم مردم باید به گونهای حرکت کنند که از ولی فقیه عقب نمانند و همچنین از ایشان جلوتر نباشند؛ و در مرحله بعد علما نیز باید پیشاپیش مردم حرکت کنند و با روشنگری و تذکر، مردم را از خطری که در برابرشان قرار دارد، آگاه کنند.
و) آمادگی همهجانبه
طبق آیه شریفه قرآن کریم، باید مسلمانان همیشه و به طور همهجانبه آماده باشند که این کار دشمنان شناخته شده و ناشناس خدا و مسلمانان را میترساند.(14) نیروهای مسلمان باید که با انسجام و اتحاد، بتوانند نیروی خود را به رخ بکشند و حتی در صورت توانایی، سیستمی دفاعی برای خود تدارک ببینند که نمونه جدیدی از انواع دفاع باشد تا دشمن به راحتی نتواند نقشههای آنان را تشخیص دهد و برای مقابله با آن، از قبل طراحی کند.(15)
ز) دعا برای تعجیل در فرج امام زمان (عج)
مسلمانان، دستور دارند تا در هر مشکلی، برای فرج امام زمان خود دست به دعا بردارند؛ چرا که با ظهور آن حضرت، مشکلات مسلمین مرتفع میشود؛ و نیز نفس دعا برای تعجیل در فرج، انتظار و امید ایجاد میکند و انتظار و امید، دو وسیله برای مقابله با دشمنان و دشمنی ایشان است.
ما در دورانی زندگی میکنیم که بُعد سیاسی اسلام پس از انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، برای جهانیان، بیش از پیش آشکار شده است. اسلامی که در عین مهربانی با یاران خود و افراد غیرمسلمان تحت تکفل خود، با مخالفان کینهای و کسانی که از هر کاری برای ضربهزدن به ریشه اسلام دریغ نمیکند، به شدت مبارزه و مقابله میکند.
وظایف خاص مسلمانان
در این بخش، نقش دولتها را از نقش ملتها جدا میکنیم.
وظایف دولتها:
دولتهای اسلامی، طبق فرمایش بنیانگذار انقلاب اسلامی به دولتهای با تفکر اسلام ناب محمدی و دولتهای با تفکر اسلام آمریکایی تقسیم میشوند. دولتهایی که معارف ناب اسلامی را سرلوحه فعالیتهای خود قرار دادهاند، علاوه بر وظایف مشروح در ذیل این مطلب، باید سعی در بیدار کردن دولتهای نوکر استکبار کنند و آنان را از این منجلاب تباهی نجات دهند. اما وظایف آن دولتها چنین است:
1ـ آشنا کردن مردم جهان با فضایل اخلاقی پیامبر اعظم اسلام با استفاده از همه ابزارهای تبلیغی و به زبانهای مختلف دنیا.
2ـ فعالیتهای دیپلماتیک؛ همچون سفر به کشورهای مختلف و مذاکره با آنها، درخواست به موقع تشکیل نشستهای مرتبط و تصمیمگیریهای کلان، استفاده از ظرفیتهای مجامع بینالمللی اسلامی و جهانی، صدور بیانیهها و قطعنامهها در زمان واقعی آنها.
3ـ ایجاد انسجام عملی بین کشورهای اسلامی.
4ـ استفاده از ظرفیتهای بالقوه کشورهای اسلامی، مانند موقعیتهای جغرافیایی، اقتصادی و ... .
وظایف ملتها:
ملتها را لازم است به دو دسته خواص و عوام، دستهبندی کرد. خواص نقش غیر قابل انکاری در شکلدهی عوام دارند.
وظایف خواص:
1ـ تبعیت عملی از رهنمودهای ولی فقیه و تحلیل و انعکاس سخنان ایشان به جامعه.
2ـ ایجاد یک حرکت جمعی در خطابهها و منابر در تبیین عمق واقعه به عموم مردم و استفاده از زبانهای متنوع تبلیغی؛ که در این میان نقش رسانههای ارتباط جمعی چون تلویزیون، رادیو و مطبوعات بیبدیل است.
3ـ انتشار بیانیهها و اطلاعیههای روشنگر.
4ـ فراخوانی مردم برای تظاهرات علیه اقدامات مستکبران در زمانهای مناسب.
5ـ ایجاد اتحاد عملی بین اقوام و گروههای داخلی و جلوگیری از توهین و تمسخر آداب، رسوم، گویشها و... .
البته همه این اقدامات، باید عواطف و احساسات مردم را تحریک کرده و به آگاهی ایشان نسبت به عمق واقعه بیافزاید تا در نتیجه آن حرکت مردمی و خودجوش اتفاق افتد و حداقل نتیجه آن، تحریم مردمی کالاها و ایجاد ضربه اقتصادی به دشمنان اسلام باشد.
وظایف عوام:
در وظایف عموم مردم، همین بس که به پیروی از ولی فقیه و علما بپردازند.
پینوشتها:
1. برای نمونه به شان نزول سوره کوثر مراجعه شود: تفسیر قمی، علی ابن ابراهیم قمی، ج 2، قم: دار الکتاب، چاپ چهارم، 1367 ش، ص 455.
2. انعام، 29/ ابراهیم،3.
3. طه، 63.
4. قصص، 5.
5. یونس، 38/ هود، 13/ اسرأ، 88.
6. بقره، 99.
7. رعد، 17.
8. مانند سلمان رشدی.
9. در کشورهایی از جمله دانمارک.
10. سخنان اخیر عبدالکریم سروش.
11. فتح، 29.
12. البته هر دو مثال ما، اقتصادی بود، میتوان برای حوزه سیاسی، حوزه اجتماعی و... نیز مثالهایی را آورد..
13. منظور از علما در اینجا، اعم از فقها و غیرفقها است.
14. انفال، 60.
15. مدلی مثل مدل بسیج در ایران که نتیجه آن در لبنان و توسط حزب الله اجرا شد و موفقیتآمیز بود.
"حمید مروجی طبسی"
|